Interesariusze projektu

Interesariuszami projektu (project stakeholders) nazywamy pojedyncze osoby, grupy osób lub organizacje, które są zainteresowane projektem oraz mają wpływ na jego przebieg i rezultaty. Interesariusze mogą być nastawieni pozytywnie – wspierając projekt i pomagając w trudnych momentach lub negatywnie – wtedy mogą utrudniać lub wręcz uniemożliwiać prowadzenie projektu.

Efektywne angażowanie interesariuszy jest uznawane za ważny element zarządzania projektem i ściśle wiąże się z procesami w projekcie. Składa się ono z 4 kroków:

• Identyfikowanie interesariuszy
• Analiza interesariuszy
• Planowanie angażowania interesariuszy
• Wdrożenie – realizacja wcześniej przyjętego planu

Istnieją dwie główne kategorie interesariuszy:

• Interesariusze wewnętrzni – czyli wszystkie jednostki, które są częścią zespołu projektowego, zaczynając od decydentów takich jak sponsor czy główny użytkownik, po zespół wykonawczy oraz ekspertów, konsultantów czy specjalistów.
•  Interesariusze zewnętrzni – wszystkie jednostki, które nie są członkami zespołu projektowego, ale pozostają w zasięgu oddziaływania projektu np. odbiorcy produktów, użytkownicy końcowi, regulatorzy, konkurencja, społeczność lokalna.

Głównym zadaniem analizy interesariuszy jest określanie siły ich oddziaływania na projekt oraz ich klasyfikacja, która ma pomóc w stworzeniu planu działania. Można to zrobić klasyfikując wszystkich interesariuszy w 4 grupy na podstawie siły ich oddziaływania oraz stopnia zaangażowania:

• Interesariusze kluczowi – zleceniodawca/sponsor, użytkownicy;
• Interesariusze potencjalnie aktywni – rada nadzorcza, administracja państwowa;
• Interesariusze afektywni – media, organizacje społeczne;
• Interesariusze marginalni – społeczność lokalna.

Kilka przykładów obrazujących zarządzanie interesariuszami:

• Projekt obwodnicy Augustowa – w tym przypadku zarządzanie interesariuszami praktycznie nie istniało. Skutkowało to zablokowaniem realizacji projektu, stratami w wysokości około 100 mln zł i kilkuletnim opóźnieniem projektu.
• Projekt lotniska dla Lublina – przykład projektu, w którym oczekiwania interesariuszy zostały wzięte pod uwagę w wyniku czego pogodzono interesy komercyjne z ochroną środowiska.
• Gazociąg Nord Stream – przeciwnikami tej budowy były fundacje WWF i BUND, co przejawiało się w wszelkiego rodzaju protestach. W konsekwencji tych działań powstała Fundacja Ochrony Przyrody Niemieckiego Bałtyku, której głównym sponsorem jest Nord Stream. Najważniejsze funkcje w tej fundacji objęli szefowie WWF i BUND, a także innych organizacji ekologicznych. Jak łatwo się domyślić wszystkie organizacje wycofały się z protestów.

Zarządzanie interesariuszami to bardzo ważna część zarządzania projektami. Jest to praco- i czasochłonne, ponieważ lista interesariuszy bywa czasami długa i rozbudowana. Pominięcie tego aspektu może jednak doprowadzić do znacznych opóźnień, zwiększenia nakładów finansowych, a nawet całkowitej porażki projektu.